LMQ

LÊ MINH QUỐC: TRUYỆN TRANH DANH NHÂN VIỆT NAM

Lời thưa,

Từ những năm 1997, tôi bắt đầu viết một loạt Truyện tranh Danh nhân Việt Nam. Do nhiều lý do, các tập truyện tranh này không duy trì được lâu. Nửa chừng bỏ cuộc do: 1. Các họa sĩ Việt Nam không am tường văn hóa cổ xưa nên không thể tái hiện lại hình ảnh, trang phục...; 2. Cách vẽ và viết truyện tranh đã khác trước mà họa sĩ và nhà văn VN không đáp ứng nổi cách thưởng thức của bạn đọc nhỏ tuổi. Tuy nhiên, lúc bấy giờ loạt truyện tranh này đã được báo chí khen ngợi nhiều.

Nhân đang viết phần lời 10 tập truyện tranh về danh nhân Việt Nam cho Công ty Đông A, tôi post lại bài viết trao đổi, nhận định về công việc mà tôi đã làm từ hơn 15 năm trước. Và cũng nói luôn, cách làm truyện tranh của ta hiện nay đã khác thời tôi làm bộ Truyện tranh Danh nhân Việt Nam. Tuy nhiên, một suy nghĩ nhỏ nhân đọc truyện lịch sử nhân Việt Nam vẫn không khác trước.

Lê Minh Quốc

VI.2013

Truyện tranh danh nhân: Cuộc trở lại ngoạn mục

Giữa thời buổi truyện tranh nước ngoài đang thắng thế, tại sao các anh lại trở lại với một thể loại truyện tranh danh nhân?

Nhà thơ Lê Minh Quốc: Truyện tranh nước ngoài đang áp đảo thị trường, chủ yếu là của Nhật Bản và Trung Quốc, trong khi các NXB chỉ làm truyện tranh danh nhân ở mức độ cầm chừng. Vô hình trung, các NXB đã gián tiếp nhường thị trường này cho mảng truyện nước ngoài. Tôi thấy cuộc đời của những danh nhân nước ta đủ sức hấp dẫn bạn đọc nhỏ tuổi, nếu làm được một kế hoạch dài hơi thì ngoài việc giải trí, các em cũng được giáo dục lịch sử thông qua một cách thể hiện dễ tiếp thu hơn.

Họa sĩ Quang Toàn: Xung quanh sự nghiệp của những danh nhân có những mẩu chuyện đời thường rất sinh động mà độc giả nhí rất thích những chi tiết kiểu này.

Cụ thể là như thế nào?

Ô. Trần Thức: Chúng tôi quan niệm loại truyện này sẽ không chiếm lĩnh thị trường một cách ồ ạt mà sẽ thấm dần vào các em, đây là loại ấn phẩm văn hóa sẽ có lời về sau. Cái lời ấy là các em thấm nhuần truyền thống văn hóa dân tộc, cao hơn giá trị vật chất mà chúng tôi có thể thu được.

H.S Quang Toàn: Vẽ truyện tranh danh nhân không dễ như các loại truyện tranh khác vì không thể “phăng” được. Độc giả thiếu nhi những năm gần đây đã quen với cách thể hiện pha nhiều chất dí dỏm vui vẻ. Các danh nhân đều chết một cách anh hùng, có vị bị xử chém, xử bắn, rất khó thể hiện các chi tiết này vì nếu không sẽ tạo ép-phê ngược cho các em.

NT. Lê Minh Quốc: Viết kịch bản cho thể loại này buộc nhà văn không có quyền hư cấu, mà trẻ nhỏ thì khá mặn mà với những yếu tố hoang đường. Đó là một điều khó nhưng không thể không thực hiện cho hay được.

Tủ sách này có thể xuất hiện sớm hơn thời điểm này, nhưng…

H.S Quang Toàn: Ý tưởng thì rất nhiều người có nhưng không NXB nào muốn làm dài hơi vì… nghi ngờ tay nghề của các họa sĩ VN. Trước đây ta cũng có truyện tranh nhưng lại thuộc dạng truyện có tranh minh họa, đọc mau chán vì in ấn kém. Chọn cách thể hiện mới cho loại truyện này là sự cân nhắc của chúng tôi, các bạn sẽ chờ xem và cho ý kiến.

Ô. Trần Thức: Truyện tranh danh nhân là kho đề tài vô tận. Ai cũng biết được điều ấy nhưng đây là mảng sách cần phải đầu tư nhiều và phải làm bền bỉ thì mới có tác dụng.

Sẽ có chuyện “ăn theo” nếu bộ truyện đắt hàng. Các anh tính như thế nào về chuyện này?

Ô. Trần Thức: Chúng tôi chấp nhận sự cạnh tranh lành mạnh vì đây thật sự là một cuộc đua về chất lượng, chỉ sợ nạn ăn cắp bản quyền…

Nhóm PV Văn hóa thực hiện

(nguồn: Sài Gòn tiếp thị số ra ngày 12.7.1997)

* Về tủ sách truyện tranh

Danh nhân Việt Nam cho thiếu nhi

Mấy năm gần đây, truyện tranh của Nhật Bản, Trung Quốc… làm mưa làm gió trên thị trường sách. chúng ta đã từng lên tiếng về sự “lợi bất cập hại” của nó, bởi trong đó yếu tố bạo lực quá đậm nét, không phù hợp với mục tiêu giáo dục trẻ em. Thế nhưng, chúng ta cũng cay đắng nhận ra rằng, truyện tranh nước ngoài hấp dẫn trẻ em VN vì nó được xây dựng thành nhiều tập, nhiều tuyến nhân vật, nhiều tình huống, nhiều hành động… trong khi đó truyện tranh của ta chưa đạt được những yếu tố đó. Những nhân vật như Đô-rê-môn, Nôbita, Chaien hoặc Yawara… đã đi vào trí nhớ của trẻ em VN - thậm chí đã trở thành “thần tượng” của các em. Trong khi đó, nhân vật nào trong truyện tranh VN được trẻ em VN yêu thích nhất? Câu hỏi này vẫn chưa có lời giải đáp.

Trong tình hình này, chúng ta vui mừng khi thấy NXB Trẻ đã cùng phối hợp với Công ty VHTH Q.11 (TPHCM) thực hiện tủ sách Truyện tranh Danh nhân Việt Nam. Hiện nay trên quầy sách đã bày bán các tập Bạch Đằng giang dậy sóng (Ngô Quyền), Lam Sơn tụ nghĩa (Lê Lợi), Lửa hồng Nhật Tảo (nguyễn Trung Trực), Bóng ma trên sông Như Nguyệt (Lý Thường Kiệt), Hùm thiêng Yên Thế (Hoàng Hoa Thám), Bình Tây đại nguyên soái (Trương Định), Dựng cờ Cần Vương (Phan Đình Phùng)… Tác giả lời thoại, nhà thơ Lê Minh Quốc phát biểu: “Qua đó, chúng tôi muốn các em đừng quên lịch sử của nước nhà. Và thông qua những nhân vật lịch sử, chắc chắn các em sẽ ý thức được lòng tự hào của dân tộc”. Quả thật vậy, do tuân thủ nghiêm ngặt những chi tiết có thật của lịch sử nên hầu như tác giả đã không hư cấu gì thêm nhiều. Tác giả đã để những sự kiện lịch sử dẫn người đọc đi qua từng trang sách. Hai họa sĩ minh họa Quang Toàn và Kha Qua Châu đã thể hiện bằng những nét cọ với màu sắc khá đạt và sống động hấp dẫn.

Có thể nói, thực hiện tủ sách này là một cố gắng rất đáng ghi nhận của NXB Trẻ. Với thể loại này, việc giáo dục lịch sử, truyền thống cho trẻ em không còn là những bài học khô khan mà thật sự hấp dẫn với những chi tiết, xung đột, đối thoại và với những tính cách được thể hiện sinh động qua nét vẽ. Được biết tủ sách Danh nhân Việt Nam sẽ tiếp tục cho ra những tập tiếp theo về những nhân vật lừng lẫy như Hai Bà Trưng, Đinh Bộ Lĩnh, Trần Quốc Toản, Phạm Ngũ Lão…

Hy vọng việc làm nghiêm túc này sẽ tạo được “chỗ đứng” trong thị trường sách tranh truyện. Hơn bao giờ hết, giữa lúc đất nước mở cửa và giao lưu với nhiều nền văn hóa khác thì việc giáo dục lịch sử cho trẻ em thông qua truyện danh nhân lịch sử là điều cần thiết.

Phạm Văn Thông

(nguồn: Thanh Niên số ra ngày 7.2.1998)

Chia sẻ liên kết này...

Tôi và đàn bà - Lê Minh Quốc

“Điều gì đã làm nên người đàn bà?”

Câu hỏi khiến biết bao nhiêu học giả, nhà văn, nhà thơ từ cổ chí kim đau đầu đi tìm lời giải đáp. Và nhà thơ Lê Minh Quốc, tác giả của “Gái đẹp trong tôi” phải mất gần cả đời người cho câu hỏi này. Anh, cái người mà  “ngay từ lúc oa oa chào đời đã... sợ đàn bà. Thuở nhỏ, sống trong nhà thì sợ mẹ, sợ chị; đến trường, sợ cô giáo; lên đại học, sợ bạn gái lẫn người yêu và đến lúc đi làm kiếm sống, trời ơi, ròng rã gần ba mươi năm trời, tôi chỉ làm việc dưới quyền của sếp nữ”. Viết “Tôi và đàn bà”, Lê Minh Quốc đang liều lĩnh đặt mình vào phía một đầu cân, phía bên kia là cả một nửa của thế giới. Anh đứng một mình trong tương quan bất cân xứng “Tôi” - “đàn bà” chứ không phải “đàn ông” - “đàn bà”. Hoặc anh đang rất can đảm, hoặc là anh đang rất… điên.

Bìa sách TÔI VÀ ĐÀN BÀ. Hiện nay sách đã phát hành, có thể tìm mua tại hệ thống Nhà sách Phương Nam

Chia sẻ liên kết này...

Gặp gỡ anh Lê Minh Quốc

 Trong chuyến công tác Sài Gòn lần này, một trong những người mà tôi muốn gặp ngay đó là anh Lê Minh Quốc. Biết gọi anh là gì bây giờ đây trong khi mọi người vốn quen gọi anh là nhà thơ Lê Minh Quốc. Nhưng không phải chỉ như vậy.

 Lê Minh Quốc với ca sĩ Ái Xuân trong dịp ra mắt sách của nhà thơ Đinh Thu Hiền

(Sài Gòn - 2007)

Chia sẻ liên kết này...

BÙI KIM ANH: Bình bài thơ Sống để mà tin

Chia sẻ liên kết này...

LÊ MINH QUỐC: PHỤ NỮ ƠI, HÃY NGỪNG HY SINH

Trong tập sách Tôi và đàn bà ở chương XIII là bài viết TẠI SAO CỨ PHẢI HY SINH?. Bài viết này lần dầu tiên in trên tạp chí Duyên dáng Việt Nam (số tháng 9.2012) với tựa "Phụ nữ ơi, hãy ngừng hy sinh".

Không rõ trang web nào lần đầu tiên đã post bài này lên? Ngay lập tức đã trở thành một chủ đề tranh luận trên các mạng xã hội. Tôi đọc lướt qua và  thấy có rất nhiều ý kiến khác nhau.

Chia sẻ liên kết này...

LÊ MINH QUỐC: Nụ cúc vàng nằm ở ba lô…

Chân chất đến ngang tàng nhưng cũng không kém phần mộng mị, giọng thơ lính Lê Minh Quốc trong Thơ với tuổi thơ (NXB Kim Đồng - tháng 3.2005) vẽ lên phần nào chân dung của một thế hệ tiếp bước cha anh sẵn sàng dâng hiến tuổi xuân cho nền độc lập, tự do của Tổ quốc.

Chia sẻ liên kết này...

Hai chặng thơ của Lê Minh Quốc

Tôi có một kỷ niệm với cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam Tổ quốc. Cái năm bảy mươi tám ấy ai đã sống qua thật khó quên. Vừa vui niềm vui chiến thắng lớn lao chưa được bao lâu, chiến tranh lại đã rập rình ngay nơi cửa ngõ. Hồi ấy tôi đang thường trú tại Thành phố Hồ Chí Minh, mỗi sáng lại lững thững ra đầu con hẻm đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa lót dạ rồi mua một tờ báo ngày. Tin tức chiến sự khiến người dân thành phố vừa tức giận, vừa âu lo. Bọn Pôn-pốt làm chiến tranh kiểu gì mà cứ nhằm vào bà già, con nít mà nổ súng, mà xỉa lê, thậm chí còn mổ bụng, moi gan, cắt cổ! Man rợ vô cùng. Có lẽ đó chính là hành động mà sau năm 2001, người ta mới định danh được: chủ nghĩa khủng bố.

Chia sẻ liên kết này...

LÊ MINH QUỐC: Cái gì đây?

Có người bạn vừa gửi tặng tập sách, sau khi du lịch Hàn Quốc về. Sách dày 355 trang, in năm 2003. Lật vào trong thấy vài hình ảnh của Lê Minh Quốc và vài người bạn thơ.

Chỉ xem chứ không đọc được. Nay post lên như một lời cám ơn người bạn về món quà này.

L.M.Q

XII.2012

Chia sẻ liên kết này...

LÊ MINH QUỐC: Người Quảng Nam "chính hiệu"

Gặp gỡ một số cây bút Quảng Nam trên... sách là loạt bài của nhà báo Bình Tú Ngọc viết về những nhà văn, nhà thơ Quảng Nam đang hoạt động văn nghệ - in trên báo CA Đà Nẵng.

Kỳ , bài viết về nhà văn NGUYỄN NHẬT ÁNH, đặt tựa chính xác và đố ai có thể cãi lại được: Nhà văn viết cho thiếu nhi cự phách. Đúng quá!

Nhà thơ Lê Minh Quốc

Kỳ 2 đăng trên số báo ra ngày thứ Năm 29.11.2012 có tựa Người Quảng Nam "chính hiệu" viết về LÊ MINH QUỐC. Hehehe, cái tựa này cũng... chính xác luôn.

Tôi thầm nhủ, ngày về Đà Nẵng, Tết này, sẽ mời nhà báo Bình Tú Ngọc (dù chưa biết mặt) làm một chầu mì Quảng và tiếp tục bàn chuyện người Quảng Nam cho thêm tình thân mật. Nhân đây, nói luôn, Bình Tú hiện nay thuộc huyện Thăng Bình, tác giả là người Thăng Bình chăng? Nếu đúng như thế anh (chị) Bình Tú Ngọc đồng hương với nhà văn Vũ Hạnh, Nguyễn Nhật Ánh, nhà báo Nguyễn Công Khế, Đặng Việt Hoa...

L.M.Q

XI.2012

Chia sẻ liên kết này...

LÊ MINH QUỐC: Ex libris

Ho Chi Minh City’s man of letters says his 10,000 books are only valuable if we know how to use them.

Chia sẻ liên kết này...