LMQ

LÊ MINH QUỐC: Nhật ký 4.1.2014

Quái quỷ nghề cầm bút. Lúc nào cũng viết. Có thể viết bất cứ ở đâu. Có lần, nghĩ chẳng nên chút nào. Viết nhiều quá dễ khiến bạn đọc nhàm chăng? Người cầm bút nào lại không ý thức như vậy. Viết ít thôi. Cẩn trọng hơn với chữ nghĩa. Có lần nói chuyện này với ông già Sơn Nam, ông bảo, ai nói cũng được, dễ nghe lọt lỗ tai, thiên hạ đồng tình. Họ hoan nghênh. Họ vỗ tay. Nhưng rồi có ai cho mình một xu không? Không hề. Cả cuộc đời Sơn Nam liên tục viết, ngay cả lúc nằm giường bệnh, lúc trí óc không còn minh mẫn nữa. Đến thăm ông ở căn nhà trên đường Đinh Tiên Hoàng, vẫn thấy cuốn vở học trò đặt đầu giường. Lúc đó, ông không thể ngồi để gõ máy chữ được nữa. Nhớ nhất câu ông nói: “Đã hư, dẫu có viết khảo cứu cũng hư”. Ông giải thích thêm, thời của ông có nhiều người giả vờ đạo mạo tự làm sang mình bằng cách viết những đề tài về học thuật, nghiên cứu lịch sử, khoa học, giáo dục… Thế nhưng chẳng ai thèm đọc bởi tỏng tư cách người đó hư hỏng, nhận tiền của tổ chúc nào đó để viết. Viết khen, chê theo chỉ đạo. Đừng tin các bài viết đó. Đừng tin loại người đó. Chẳng rõ, loại người như nhà văn Sơn Nam nói, thời buổi này có không?

Sáng nay đang viết ngon trớn, phải dừng. Nhớ đến cuộc hẹn với anh em TTC. Đến nơi đã thấy không khí vui nhộn. Nhiều trò chơi. Trẻ trung. Trưa, đi ăn với anh Triều. Rủ thêm Lê Văn Nghĩa nhưng lão đã về nhà rồi. Quái, đố nhà báo nào có thể cậy răng để có được một bài phỏng vấn về lão. Lão chỉ nói, nhà văn là tác phẩm. Tìm hiểu qua tác phẩm là đủ, chứ hỏi nhà văn làm gì? Tróe ngoe chưa? Lão lại ngại xuất hiện nơi đám đông. Sáng nay, Ngày hội 30 năm cùng TTC, lão là một trong những “chủ xị”. Thế nhưng khi phát giải thi thơ hài hước, châm biếm anh em đề nghị lên sân khấu, lão lại không. Chỉ đứng dưới đất như mọi bạn đọc. Còn y ngược lại. Y nhố nhăng quá. Y ham hố quá. Chỗ nào, nơi nào anh em nhờ là y cứ đưa cái mặt ra. Chỉ nghĩ, chơi thôi. Vui thôi. Có gì phải từ chối? Cũng như chuyện viết. Nhiều lần tự nhủ, viết ít thôi. Nhưng rồi mỗi ngày, y lại cày cần mẫn. Chăm chỉ. Tự an ủi, viết nhiều hay ít cũng thế. Chẳng quan trọng gì. Miễn mình thấy vui là được. Khổ thật. Nhiều khi không thích, không vui nhưng vẫn phải viết. Anh em chơi với nhau, báo bạn nghèo, nợ nhuận bút mấy tháng liền vậy mà cũng viết. Chẳng lẽ từ chối thẳng thừng? Coi sao được.

Trên đường về, cùng anh Triều ghé vào quán. Hai người một góc. Đang ăn ngon trớn, có cuộc điện thoại của VTV. Đã hẹn trước từ mấy hôm nay. Vậy phải dừng. Đến nơi cho đúng hẹn. Hơn nữa, y cũng muốn đến nhà họa sĩ người Hoa Trương Hán Minh xem tranh. Anh em quay phim của VTV đang ở đó. Vô cùng lý thú khi bước vào một căn nhà treo đầy tranh thủy mạc. Ông Trương Hán Minh vẽ cá. Nhìn cứ cảm tưởng như cá đang bơi trước mặt. Ông còn viết thư pháp cực đẹp. Hỏi thích chữ gì sẽ viết tặng. Chẳng lẽ nói thích chữ “tiền”? Ngại quá, nên thôi.

Mà này, lúc nghe điện thoại, trời đang nắng. Giữa trưa nắng lại rời khỏi quán, có điên không? Biết thế nào. Anh em chơi với nhau, lúc này họ cần mình để công việc họ tốt hơn. Lẽ nào từ chối? Từ chối, lần sau, lúc mình nhờ, liệu họ có giúp lại không? Chẳng ai có thể sống riêng lẻ. Chẳng ai có thể vận động một mình. Phải nương nhờ nhau. Thậm chí còn “cho ta nương nhờ chút thở than” (T.C.S). Thở than là chuyện riêng tư, vậy mà cũng cần. Cần một chia sẻ, một lắng nghe, một an ủi, một động viên chứ huống gì trong công việc.

Trên đường đi đến quận 11, sực nhớ đã chừng mươi năm nay không đi qua đây nữa. Lúc mới làm báo, mỗi tuần y phải đi vài lần. Đi xuống tận Bình Chánh luôn. Bởi tòa soạn giao y viết mảng công tác Hội PN các quận, huyện ngoại thành. Tuần nào cũng phải đi xuống cơ sở. Đi bằng chiếc xe honda cà tàng. Ngày nào đi công tác thì chiều hôm trước vào phòng tài vụ nhận phiếu xăng. Sáng sớm vào cơ quan, đưa phiếu ra, có người đổ xăng cho.  Lại lan man sực nhớ đến anh T.T.T, nhà văn. Nhà anh ở khu này. Chỗ nhà máy rượu Bình Tây. Anh cùng thế hệ với Nguyễn Nhật Ánh, Nguyễn Đông Thức, Võ Phi Hùng… Có nhiều tác phẩm đã in. Có cái đã dựng thành phim. Nay anh đã chết mất xác, theo nghĩa bóng. Rằng, ngày nọ anh cùng một nhà báo “tống tiền” doanh nghiệp nọ. Sự việc vỡ lỡ. Báo chí phê phán dữ dội, nhất là  tờ P.L. Xấu hổ, anh bỏ bút. Rời khỏi đường đua. Chìm vào quên lãng. Đi vào bóng tối. Nhớ, lúc y còn sinh viên, anh T có nhận làm tờ Tuổi 18 cho tỉnh Hội VHNT tỉnh Tây Ninh. Anh giao cho y, H.B, L.K.C… viết bài hàng tuần. Nhờ thế mới có đồng ra đồng vào. Nghĩ và tiếc cho một người.  Đi, tự nhiên lại nhớ đến anh em của tờ Bản tin quận 11. Nhớ anh Nguyễn Lang Quân, viết từ trước 1975, viết nhiều viết, viết khỏe. Lâu lắm rồi không gặp. Dòng đời lạ lùng. Có lúc ngoảnh lại. Sực nhớ. Lập tức bao nhiêu gương mặt cũ lướt qua. Những gương mặt đã lâu lắm chẳng hề gặp lại. Chẳng thể xác định nổi từ lúc nào không gặp người đó? Chịu.

Chịu, chẳng thể nhớ từ lúc nào không gặp anh B. Chiều qua lật quyển Tiếng nói nôm na tra lại vào chữ. Ngay trang đầu tiên là dòng chữ ký tặng của anh. Chừng mươi năm trước, khi thị trường sách có chính sách cho tư nhân liên kết xuất bản. Nghĩa là tư nhân được bỏ tiền ra mua giấy phép của nhà xuất bản, tự tìm nguồn bản thảo, bỏ vốn ra in và tự phát hành. Lời ăn lỗ chịu. Anh B là một trong những người làm sách kiểu đó. Sách của anh đàng hoàng. Bán được. Đời sống kinh tế ngon lành. Anh học trên y vài năm ở trường Đại học Tổng hợp nên thân tình. Nay anh đã chết mất xác, theo nghĩa bóng. Rằng, con trai anh nghiện hút. Anh cưới vợ cho nó, hy vọng nó vui duyên mới, sinh con đẻ cái thì sẽ cai được. Nào ngờ, con dâu bị thằng chồng dụ dỗ cho nghiện luôn. Bực mình quá, anh bảo nghiện hút mà bỏ được mới đáng mặt đàn ông. Nghiện mà không cai được là loại người vứt đi. Để làm gương cho nó. Anh hút. Rồi sẽ bỏ. Có như thế mới thuyết phục được con. Nào ngờ, anh lại vướng sâu. Chân không rút lên khỏi vũng lầy. Chìm sâu. Thân tàn ma dại. Thỉnh thoảng, thời báo PN ở 188 Lý Chính Thắng, anh B có đến tìm y xin tiền. Y vẫn cho. Bẵng đi không gặp nữa. Qua chuyện này, thấy rằng câu tuyên truyền “Ma túy, đừng thử, dù chỉ một lần” luôn luôn đúng.

Con cái hại bố mẹ. Ngược lại bố mẹ cũng hại con. Hôm trước Tẹo - em út, từ Đ.N vào công tác ở S.G. Anh em rủ nhau lai rai. Hỏi, L dạo này thế nào? Chỉ là cái chép miệng nuối tiếc. Nay L đã chết mất xác, theo nghĩa bóng. Rằng, ngay từ nhỏ L được ông bố cưng chiều lắm. Đi đâu cũng dẫn đi theo. Kể cả lúc đi đánh bài. Dần dần thấy quen với môi trường này. “Con ong đã tỏ đường đi lối về”. Sau khi bố mất, L chơi bài chung với các bạn của bố. Chơi riết rồi nghiện. Dù gia đình giàu có, đời sống phong lưu nhưng vài năm trước đã bỏ trốn qua nước khác. Sống chui nhủi. Nợ bài bạc. Không thể trả nổi. Không trả xã hội đen nó giết. Đành phải trốn. Hỏng cả một đời. Đọc Hồi ký của Tâm Si đa, trong đó, chị có đúc kết vài nguyên nhân chủ yếu khiến trẻ em phạm tội chính là do bắt đầu từ gia đình. Chị thống kê, gia đình nào bố mẹ làm chủ chứa, buôn má túy, nuôi đĩ điếm thì có đến gần 90%  con cái sẽ theo nghề! Rùng mình chưa.

Mai chủ nhật rồi. Ăn gì đi chứ? Chẳng lẽ, lại phở nữa sao?

L.M.Q

Chia sẻ liên kết này...