"Hết ngày dài rồi lại đêm thâu
Tôi đang đi trên đất Phi Châu"
Miên man mụ mị mờ mỏi mắt
Đọc đã đừ đư đến đặc đầu
Ấy là cảm nghĩ của y trong những ngày này. Đọc thơ dự thi trên facebook. Ròng rã. Liên tục. Chỉ mỗi một động tác là cú nhấp chuột, cứ lặp đi lặp lại diễn ra trong vài tiếng đồng hồ. Vậy mà nó lại đem đến cảm giác mệt mỏi khiến chẳng thể đọc thêm bất kỳ một chữ gì nữa. Cố gắng cũng không thể. Tâm thần bải hoải. Tứ chi rã rời. Thì ra, cái gì lặp đi lặp lại, không sáng tạo đều đem lại cảm giác tệ hại ấy.
Hình được chọn làm bìa tập Thơ hay Facebook, sắp in
Mọi việc sẽ nhanh chóng hơn, nếu trong email đó, người dự thi paste luôn bài thơ, dưới có ghi tên họ, địa chỉ đầy đủ. Đọc loáng qua là xong. Có người gửi kèm files là phải mất thêm động tác nữa. Năm bài thơ mất 5 động tác mở files. Đã thế, có người dùng nhiều font chữ trong một bài thơ; hoặc trình bày cầu kỳ như một bức tranh, chữ nghĩa to nhỏ, sắc màu đậm nhạt khác nhau; hoặc không ghi tên tác giả, địa chỉ; hoặc viết những lời thư tâm sự rất dài v.v… Đọc những email này thêm rối mắt. Mệt. Chỉ mất thêm thời gian. Không cần thiết. Lại có người quá khiêm tốn, tự nhận xét khiêm tốn rằng đại loại thế này đại loại thế kia. Ô hay, chính tác giả đã tự đánh giá trang viết của mình "không ra gì" thì làm sao người khác xem trọng?
Khi viết một tác phẩm, gạt phắt cái sự khiêm tốn (dù giả vờ) ra phía sau lưng. Quên nó đi. Chỉ nhìn vào màn hình trước mắt, tay gõ bàn phím như đang quất roi vào lưng ngựa. Chữ chạy trên màn hình như bóng ngựa đang soải vó lao về phía trước. Rất kiêu hãnh. Rất tự tin. Cứ thế đã. Rồi sau đó thế nào đừng quan tâm. Khi viết, nên lắng nghe lời khuyên của nhà văn lớn G.G. Macket - khi ông trả lời phỏng vấn của phóng viên tạp chí Cu-ba “Bôhêmia” vào tháng 2/1979: “Tôi nghĩ rằng, trong nghề nghiệp của nhà văn, khiêm tốn là một đức tính dư thừa. Bởi vì nếu anh ta định viết một cách khiêm tốn thì anh ta cũng chỉ là một nhà văn ở trình độ khiêm tốn. Thành ra, cần vũ trang tính hiếu thắng và tự đặt mình trước những mẫu mực lớn - đối với tôi đó là Xôphôclơ, Đôxtôiepxki… Sao lại cứ cố viết khiêm nhường trước các nghệ sĩ lớn ấy, nhiệm vụ là phải viết hay hơn họ” (Nhà văn bàn về nghề văn - Hội VHNT tỉnh QNĐN xuất bản năm 1983).
Những ngày này y đang đọc những bài thơ dự thi. Cố gắng lên. Y tự nhủ y.
Sài Gòn vẫn không mưa dù có lúc mây đen vần vũ, cuộn xoáy phía chân trời. Ngồi trong quán cà phê góc đường Pasteur - Lý Tự Trọng uống lai rai một chút cho bõ ghét một buổi sáng chủ nhật cày như điên và không dám bước ra phố ăn sáng. Y tiếc thời gian. Ai buộc y? Ai ép y? Chẳng ai cả. Y tự nguyện bởi “đến hẹn lại lên”. Không thể chần chừ. Công việc viết báo đôi khi khắc nghiệt như thế. Không viết ngay, để mai ư? Mai, đã cũ. Từng ngày là từng dòng thông tin cuồn cuộn, nhà báo lại lao theo. Kiếm sống bằng thông tin. Thế nhưng nói thật, có những lúc y muốn trong một ngày không lướt web, không tiếp cận bất kỳ một thông tin nào cả. Có những thông tin khiến y nhói lòng. Lòng y đau nhói. Những vụ cướp, hiếp tàn nhẫn quá; những vụ tham nhũng khốc liệt quá; những vụ giết người vô cảm lạnh lùng quá… Cứ thế, cứ thế lại dồn vào đầu khiến y thấy Đời kém vui. Vậy y lẩn tránh thời sự chăng? Đôi lúc phải thế, biết làm sao? Cứ ảo tưởng mây vẫn xanh, nắng vẫn ngời, gió vẫn lộng. Có ảo tưởng một chút thì con người ta mới có thể yên tâm làm việc. Nhiều lúc ngồi vào bàn, việc đầu tiên của y là ngắt kết nối internet, cắt mọi quan hệ bên ngoài để thật sự toàn tâm toàn ý với gì đang suy nghĩ và viết. Sáng nay y đã email cho Đông A về danh nhân Mạc Đĩnh Chi. Có lần, vua Trần Anh Tôn hỏi Mạc Đĩn Chi:
- Trẫm nghe các quan nói nhà Trạng túng, nếu có thiếu gì cứ nói, trẫm sẽ tư cấp thêm.
Mạc Đĩnh Chi tâu:
- Hạ thần trên nhờ ơn vua dưới nhờ lộc nước, vợ con không phải đói rét là may, đâu dám cầu vinh thân phì gia. Xin bệ hạ đừng thương hạ thần nghèo, chỉ xin thương lấy muôn dân, giữ nghiệp tổ tông, sửa sang chính trị, khiến lũ hạ thần được làm hết chức trách bày tôi, đó là ước nguyện của hạ thần. Ước nguyện ấy thực hiện được, hạ thần dẫu áo vải cơm rau cũng là đủ. Nếu ước nguyện ấy không được thực hiện, hạ thần dẫu mỹ vị cao lương, áo quần gấm vóc, ngựa xe trăm cỗ, nô bộc ngàn người thì cũng là thiếu. Cúi xin bệ hạ xét cho!
Chưa cần gì nhiều, chỉ cần quan chức nhà ta thuộc lòng và làm theo lời của Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chì thì dân đỡ khổ biết bao. Y tin vẫn còn có những con người viết hoa như thế trong thế giới rộng lớn và chật hẹp này. Tin để thấy Đời còn đẹp. Vì thế, y phải viết bằng hết những danh nhân còn lại. Hợp đồng vậy là xong.
Chiều qua trời không mưa. Say chếnh choáng một chút. Khi xe lướt bánh ngang qua Thư viện Khoa học Xã hội - gần Đồng Khởi, bất chợt y lại nhớ đến ngày tháng sinh viên. Ngày đó, y thường trực ở nơi này gần như thường xuyên. Nhẵn mặt. Bao nhiêu là sách báo xưa, y ngốn hết. Ngày đó, y quen với cô Nga thủ thư. Cô làm công việc này từ trước 1975. Tóc bạc trắng. Đẹp lão. Tình khoan dung, đôn hậu và luôn nhiệt tình với lũ nhóc sinh viên như y. Trên bài làm việc cô luôn có con mèo mun, lông xám, to cỡ bằng con chó. Tròn quay. Mập ú. Sau Thư viện này xây lại. Lúc đó y đã ra trường, đã có việc làm nên ít lui tới. Ngày nọ y ngỡ ngàng đọc báo TT đăng phóng sự nhiều kỳ về vụ bảo vệ của Thư viện nay lén đem sách báo ra ngoài bán cân ký. Vụ này ầm ĩ một thời. Khi viết về doanh nhân Bạch Thái Bưởi, y có tìm đến Thư viện kiếm vài tài liệu liên quan, y đã gặp lại cô Nga. Yêu cầu của y được cô Nga nhiệt tình giúp đỡ ngay. Sau một hồi hàn huyên tâm sự, cô bảo, đại khái, khi xây dựng nhà thầu không hỏi ý kiến của các thủ thư, của người làm công tác thư viện nên xây xong mới thấy có nhiều bất cập. Nhìn thoáng qua, y thấy cô nói đúng. Từ đó, y ít đến Thư viện vì không có thời gian. Cô Nga chắc đã nghỉ hưu rồi.
Chiều qua, lại lênh đênh trên sóng nước của trầm thơm, và những tiếng kêu hân hoan than thở của cõi người.
Sáng nay ở nhà làm việc. Bỗng cúp điện. Chiều nay có cuộc hẹn trả lởi phỏng vấn của Đài Tiếng nói Việt Nam về vai trò của tư nhân trong thị trường xuất bản sách hiện nay.
Sự nhớ đến cả ngàn email thi thơ còn trong gmail phải đọc. Y thoáng rùng mình và mỉm cười. Chẳng biết tại sao y lại cười lảng xẹt như thế? Lại cười một mình nữa chứ! Đúng là cái cười lảng nhách.
Bởi đó là y.
L.M.Q
< Lùi | Tiếp theo > |
---|