LMQ

NGUYỄN VĂN MỸ: Vài suy nghĩ thời sự - VIỆT NAM NHẤT ĐỊNH VÔ ĐỊCH BIA

VIỆT NAM NHẤT ĐỊNH VÔ ĐỊCH BIA

Việt Nam hiện xếp hạng nhất về tiêu thụ bia rượu và hạng 8 về kinh tế Asean. Xếp hạng kém đã buồn nhưng xếp hạng nhất càng buồn hơn. Bởi lẽ cái đáng nhất thì không được, cái đáng xấu hổ thì lại nhất mới oái ăm. Kinh tế Việt Nam xếp trên Lào, Campuchia và Myanmar nhưng sau Đông Timor mới thành lập.

Tôi vừa đi Myanmar về. Sau mấy chục năm “bế quan tỏa cảng”, Myanmar đang chuyển mình chóng mặt, thay đổi đến kinh ngạc. Cứ đà này, chừng 5 năm nữa, Myanmar sẽ qua mặt Việt Nam. Lào và Campuchia xếp hạng dưới Việt Nam nhưng nhiều mặt họ ăn đứt. Số nước miễn thị thực (visa) cho Lào và Campuchia nhiều hơn Việt Nam. Ngay cả du lịch, xét về hiệu quả trên dân số thì Lào và Campuchia bỏ xa Việt Nam. Dân số Lào gần 7 triệu người nhưng đón 3,5 triệu khách quốc tế. Campuchia gần 15 triệu dân, đón 4,5 triệu du khách. Dân số Việt Nam hơn 91 triệu nhưng chỉ đón được 7,9 triệu khách quốc tế.

Xét về tiềm năng và điều kiện, cả thiên thời và địa lợi; Việt Nam đều hơn hẳn, nhưng thua kém về nhân hòa. Con người là nguyên nhân của mọi nguyên nhân dẫn tới hậu quả yếu kém hiện nay của đất nước. Từ quản lý đến quy hoạch, từ giáo dục đến tổ chức bộ máy, từ an ninh xã hội đến cơ sở hạ tầng, từ vệ sinh môi trường đến vệ sinh thực phẩm, từ chất lượng dịch vụ đến mẫu mã sản phẩm, từ lãng phí đến tham nhũng… Lĩnh vực nào cũng có những vấn nạn trầm kha nhưng chưa có biện pháp hành động cụ thể và quyết liệt. Cứ hô hào suông hết năm này qua năm khác. Khi báo chí và dư luận lên tiếng thì khắc phục nửa vời, làm cho có; kiểu “đánh trống bỏ dùi”, “đầu voi đuôi chuột”… Nhiều nơi, thay vì phải làm gương, lãnh đạo lại đứng ngoài vòng pháp luật và “ngồi trên đầu” nhân dân. Lãng phí, tham nhũng cứ mặc sức lộng hành, bộ máy liên tục phình nở, an ninh xã hội ngày càng kém và rác rưởi cứ “phát triển” không ngừng…

Trong điều kiện như vậy mà kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng thì quả là chuyện lạ, khó tin mà có thật. Nếu giải phóng được mọi cản trở hiện nay, có bước đi đúng đắn và tất cả đồng lòng, tôi tin là trong vòng 20 năm, Việt Nam đủ sức bứt phá để dẫn đầu Asean về kinh tế. Tôi thường hỏi bạn bè nước ngoài: “Ấn tượng nhất của bạn khi đến Việt Nam là gì?”. Đa phần trả lời là những vấn nạn của Việt Nam mà cảm nhận chung nhất là “Sự tích cực của việc ăn uống, đặc biệt là rượu bia”. Mới nhìn, cứ nghĩ là tích cực vì kích cầu tiêu dùng nhưng ngẫm lại, “Lợi bất cập hại”. Hậu quả của việc ăn uống vô độ là béo phì, to bụng và nhiều bệnh lý khác. Không ở đâu, rượu - bia - thuốc lá lại rẻ và dễ mua như Việt Nam. Bia rẻ hơn cả nước suối, lại còn được khuyến mại mồi nhậu. Ai cũng biết tác hại khôn lường của rượu bia quá độ nhưng vẫn thản nhiên chấp nhận. Thậm chí nhiều nơi còn khuyến khích, xem tửu lượng là niềm tự hào, là ISO của cuộc sống để thách đố nhau.

Khó tìm được buổi tiếp khách nào, từ quan đến dân, mà không có rượu bia. Bộ Y tế cứ báo động, nhưng các cơ quan của ngành và ngay cả bệnh viện, vẫn nhậu xả giàn. Còn xã hội, cứ thản nhiên và dửng dưng, vì càng uống nhiều bia rượu càng góp phần tăng đủ thứ ngân sách cho các địa phương. Bi kịch và nguy hại nhất là chỗ này. Mới đây nhất, ngay trước ngày Tết độc lập của đất nước, UBND tỉnh Hà Tĩnh có công văn hỏa tốc cho toàn bộ lãnh đạo tỉnh; từ Tỉnh ủy, Ủy ban, Hội đồng Nhân dân đến các ban ngành, đoàn thể; các doanh nghiệp; các cơ quan truyền thông… Giấy mời số 531/GM - UBND do  chánh văn phòng Lê Minh Đạo ký ngày 1/9 với mũi tên dấu mộc Hỏa Tốc. Cứ tưởng, công văn chỉ đạo các hoạt động kỷ niệm quốc khánh 2/9 hoặc Lễ khai giảng năm học mới 5/9 đang được cả nước tập trung, khẩn trương đổi mới.

Ai dè là công văn hỏa tốc mời toàn bộ lãnh đạo tỉnh tập trung dự Lễ hội “Tôi yêu bia Sài Gòn” vào ngày 5/9. Giấy mời còn nêu đích danh chỉ thị 48/TW-CT của Bộ Chính Trị về chủ trương “Người Việt Nam dùng hàng Việt Nam” và “yêu cầu tất cả phải tham dự đầy đủ, đúng giờ!”. Chưa có sự kiện lịch sử, chính trị nào được quan tâm như thế. Mấy đây lại thêm chuyện 7 cán bộ Sở Giáo Dục Hà Tĩnh được “lãnh đạo mời” làm bản tường trình và kiểm điểm vì dám “không uống bia sài Gòn” khi họp mặt, mà lại dùng bia khác. Rồi việc chính quyền sở tại ép các cơ sở kinh doanh nếu không bán bia Sài Gòn sẽ bị phạt nặng vì những lỗi thông thường…

Chưa có tỉnh, thành nào dám “chơi ngông” như Hà Tĩnh. Chưa bàn đến việc vi phạm luật cạnh tranh thì giấy mời hỏa tốc của Hà Tĩnh là sự tùy tiện và cả báng bổ nhà nước, mà cụ thể là chính UBND tỉnh Hà Tĩnh. Đáng buồn hơn, khi dư luận xã hội và báo chí bức xúc, thì các cơ quan Hà Tĩnh; từ Văn hóa, Thông Tin, Công Thương…đều đồng ca phụ họa cho tính đúng đắn và cần thiết của công văn.

Tôi chưa rõ, ngày 5/9; toàn bộ lãnh đạo Hà Tĩnh có “tham dự đầu đủ, đúng giờ” lễ hội “Tôi yêu bia Sài Gòn” hay không. Tôi càng không tin , lễ khai giảng năm học mới với nhiều đổi thay kỳ vọng của cả nước sáng ngày 5/9  tại Hà Tĩnh  sẽ có các lãnh đạo tham dự “đầy đủ và đúng giờ” vì tỉnh không hề chỉ đạo, càng không có công văn hỏa tốc. Biện minh cho hành động vô lối này, quan chức Hà Tĩnh cho rằng năm ngoái Bia Sài Gòn đóng góp cho ngân sách Hà Tĩnh 380 tỉ nên tỉnh phải ưu tiên hỗ trợ. Nói kiểu đó, có đại gia nào góp cho tỉnh 400 tỉ, tỉnh sẽ huy động tất cả lãnh đạo đến dự sinh nhật, đám cưới, đám giỗ và buộc cả tỉnh phải dùng sản phẩm của họ dù không có nhu cầu, thậm chí là nguy hại?.

Tháng 8/2014, Huyện Ủy Kỳ Anh cũng có công văn chỉ đạo cả huyện phải dùng bia Sài Gòn, không dùng  các loại bia khác. Dư luận  đã lên án nhưng cấp trên vẫn im lặng. Nếu việc này không được xử lý rốt ráo, không chừng các tỉnh, thành đua nhau chỉ đạo cả lãnh đạo và nhân dân phải dùng sản phẩm đóng góp lớn nhất cho địa phương; bất kể đó là thuốc lá, bia rượu, chất kích thích…? Nếu sự quan tâm đó dành cho giáo dục, y tế, xã hội và các hoạt đồng cộng đồng thì tốt biết chừng nào. Cứ đà này, Việt Nam sẽ sớm vô địch rượu bia của thế giới vì được lãnh đạo quan tâm đặc biệt. Hà Tĩnh sẽ trở thành thủ đô bia của nhân loại?

Buồn thay cho quê hương “địa linh nhân kiệt”; vùng đất từng sản sinh ra Mai Hắc Đế, Nguyễn Biểu, Đặng Dung, Nguyễn Du, Lê Hữu Trác, Nguyễn Công Trứ, Nguyễn Thiếp, Ngô Văn Sở, Phan Đình Phùng…và rất nhiều danh nhân khác.

*Nguyễn Vũ Mộc Thiêng