Chú thích:
(1) Hoàng Giáp Phương Danh Đằng Bắc Địa: Người đậu Hoàng giáp (thái học sinh đời nhà Trần) vang danh khắp nước Tàu (đời nhà Minh – TQ).
(2) Thánh Sư Diệu Dược Trấn Nam Bang: Vị thần y chữa bệnh nổi tiếng đất nước Nam (ngày giỗ hàng năm: ngày rằm tháng 2 âl).
Bia trải lòng của thiền – y sư
Tuệ Tĩnh khi ở nước Tàu
HÀ QUÂN HỮU VU HỒI NAM QUỐC
何 君 有 迂 迴 南 國
MỊCH CỐ HƯƠNG NGÃ NGUYỆN TÒNG QUI
寞 故 鄉 我 願 從 歸
(nghĩa: Nếu có người nào trở về nước Nam, thì cho tôi được về theo, vì buồn nhớ quê xưa)
Theo truyền thuyết, tấm bia này do Tiến sỹ Nguyễn Danh Nho (1699 – nhà hậu Lê) đem từ tỉnh Giang Nam TQ về quê của sư Tuệ Tĩnh: Cẩm Giang (phủ Thượng Hồng) tỉnh Hải Dương và dân chúng nơi đây đã thờ ở “đền bia” (huyện Cẩm Giang – tỉnh Hải Dương); sang đến đời vua Thiệu Trị (nhà Nguyễn, triều đình cho đục xóa nội dung ghi trên bia, nay chỉ còn là tấm bia bị đục xóa nham nhỡ chữ …).
TRÁNG TỬ VÔ DẬT
(Người khờ khạo sống nay đây mai đó)
Âm lịch Rằm tháng hai
Ngày GIỖ một nhân tài
Cháu con ai còn nhớ:
TUỆ TĨNH, ngôi sao Mai?
Sao Mai tỏa ánh dương,
Soi nguồn dược bên đường
Ghi "nam dược thần hiệu" (1)
Bằng chữ Nôm văn chương
TỒN THẦN trong nhiếp sinh...
DƯỠNG KHÍ với BẾ TINH
thêm THANH TÂM, QUẢ DỤC
và THỦ CHÂN, LUYỆN HÌNH
Y đạo bậc song tu
Khiêm tốn nét thiền ru:
"Tráng tử vô dật" sống....
Ôi, di cảo ngôn từ
Như còn mãi...tinh khôi
Nào "ông lười" Hải Thượng (2),
Nào "khờ khạo nổi trôi"...
Ngày xưa ...GIÁC NGỘ đời
LÊ HƯNG VKD
(1) Cụ Nguyễn bá Tĩnh (1330-1400) cũng tự chọn biệt hiệu"tráng tử vô dật" (# người khờ khạo sống nay đây mai đó), tác giả bộ sách “Nam dược thần hiệu”.
(2) Cụ Lê hữu Trác (1720-1791) có biệt danh do cụ chọn "lãn ông" (= ông lười biếng), tác giả bộ sách “Y tông tâm lĩnh”
Chuyển ngữ:
UNWISE KNIGHT ON THE MOVE
(An unwise man with the unsettled life)
On the fifteenth of the second lunar month
Is the death anniversary of a talented man.
Can generations of offspring remember
Tue Tinh, a Morning Star?
The Morning Star brightly shone,
About the source of medical plants on the road
In the book entitled “Valuable Vietnamese Herbal Medicine”(1)
Written in the ancient Vietnamese script!
Health is on one’s existing mien out of his principles of vitality
Vital energy needs fortifying, and sustenance needs storing,
Mind needs keeping at ease and ambitions need restraining,
The truth needs to be respected, and exercise needs to be done habitually
So perfect in his medical ethics and religious life
So modest in his features of Zen Buddhism
It was how “Unwise Knight On The Move” lived
Alas, what was known in the ancient records left!
Forever, stories are …. still new?
About “Lazy” Hai Thuong (2)
And “Unwise” Knight On The Move
In the old days ….. both led an enlightened life!
Lê Vương Ly
Notes:
(1): the name of Tue Tinh’s book
(2): the alias of Hai Thuong Lan Ong
< Lùi | Tiếp theo > |
---|