LMQ

Tập sách VE VÃN SÀI GÒN của CHỊ ĐẸP đã phát hành - * Chị Đẹp - Ve vãn Sài Gòn (vietwebradio.net)

Chị Đẹp - Ve vãn Sài Gòn

Một cô bạn thân ở Sài gòn đi dự buổi ra mắt cuốn sách hồi hơn tuần trước hứa sẽ gởi cho tôi tác phẩm với cái tên hết sức “gợi cảm”. Tác giả là một bạn nữ tôi chưa hề biết, dù có nghe nói là cô cũng là tác giả cuốn “Sóng Đưa Nước” và là cây bút tạp ghi được nhiều tờ báo săn đón.

Nhận được cuốn Chị Đẹp - Ve vãn Sài Gòn, tôi đã đọc ngấu nghiến trong hai ngày cốt chỉ để tìm xem “chị” là ai, và đã “ve vãn” Sài gòn của tôi như thế nào. Sở dĩ nói “Sài gòn của tôi” vì tận sâu thẳm, tôi là người Sài Gòn.

Sau năm 1975, nhà văn Sơn Nam từng nhận xét: “Nên khẳng định hộ khẩu ở Sài Gòn, ông bà đến Sài Gòn từ đôi ba đời là tốt, nhưng vẫn chưa đủ. Nhiều người ở vùng Sài gòn từ nhiều đời, nhưng con cháu lần hồi suy thoái, không theo kịp thời cuộc đã trở nên "xơ cứng", chỉ là dân Sài Gòn về thể xác. Ngược lại, người tuy mới cư ngụ ở Sài Gòn từ năm, bảy năm nhưng đã là "dân Sài Gòn”, vì đã kịp thời thích ứng, ngày càng hiểu thêm về vùng đất mình đang sống và ra sức tô điểm thêm".

Vậy bạn, cũng như tôi là người từ nơi khác nhập cư Sài Gòn chưa bao lâu, những đã thấm được cái hồn, hiểu được cái tâm, và học được cái nết của Sài Gòn, thì chúng ta đã là người Sài Gòn rồi.

Thế rồi chỉ chừng hơn chục năm sau, trong cuốn “Người Sài Gòn” do nhà xuất bản Trẻ ấn hành năm 1992 và được viện đại học Michigan số hóa năm 2008, Sơn Nam lại viết “đó là người nay không còn cư ngụ ở Sài Gòn, đã đi lưu tán ở khắp các vùng đồng bằng sông Cửu Long, lập nghiệp ở vùng kinh tế mới, hoặc đã trở thành Việt kiều ở một nước nào đó.”

Vì sao Sơn Nam trong những năm thuộc thập niên 80, 90 mà đã có nhận định bi quan về Sài Gòn như vậy? Giọng nói ít nhiều đã bớt giọng Sài Gòn, cách đối nhân xử thế đã hết theo lối Sài Gòn. Người ta đã hết yêu nhau, ghét nhau, đày đọa nhau, giúp đỡ nhau....theo kiểu "hồi trước" ? Sơn Nam đã  chua chát và đơn giản cho rằng những người Sài Gòn đích thực của ông đã không còn sống trong thành phố này nữa. Họ đã đi tứ tán hết rồi, cũng như tôi, cũng như tác giả cuốn “Chị Đẹp - Ve vãn Sài Gòn”.

Cả một thời gian khá dài, tôi vẫn giữ nhận xét của Sơn Nam một cách đau đớn. Elle est morte, ma perle de l'Extrême - Orient. Đôi lần trở về vội vã, những nhận xét thoáng qua, vài cọ xát không đáng có....cho đến hôm nay, cầm trong tay cuốn tản văn của Lê Phương Thảo, tôi mơ hồ hy vọng Sài Gòn vẫn còn đó, nguyên khôi như ngày chúng tôi rời bỏ nó.

Tác giả cũng đã đi khỏi thành phố yêu dấu này để rồi trở về và.... ve vãn nó ? muốn tìm hiểu, chinh phục nó, và nâng nó trở lại ngôi vị ngày xưa trong lòng con người Sài Gòn.

Cô đã trở về từ những năm Việt Nam mới mở cửa một cách rụt rè, đã ăn, ngủ, vui chơi, và làm việc ở Sài Gòn. Công trình “ve vãn” đó kéo dài đến tận bây giờ, được tác giả ghi lại thành nhiều tiểu mục, nhớ Sài Gòn, vẽ Sài Gòn, tiếng Sài Gòn, ăn Sài Gòn....và cả....đàn ông Sài Gòn. Cặn kẽ, từng góc phố, từng quán ăn bình dân và thời thượng. Cặn kẽ đến cả từng....lời đồn về các mối tình, những cuộc hợp tan trong kinh doanh và tình ái. Đặc biệt là về làn sóng Việt kiều về làm ăn trong những năm mới mở cửa.

Những quán xá, cửa hiệu một thời của người Sài Gòn nay ra sao, vật đổi sao dời như thế nào, tóm gọn chỉ trong vòng khu phố xá trung tâm Sài Gòn, đã cho tôi, người Sài Gòn lưu tán của nhà văn Sơn Nam, vơi bớt nỗi niềm.

Thêm vào đó, mỗi cuối tiểu mục của sách, lại có sự góp mặt của nhà văn Nguyễn Đông Thức, người Sài Gòn liên tục 62 năm qua, điểm xuyết thêm những chi tiết đối chiếu với thời trước mà Lê Phương Thảo khó nhớ do còn quá trẻ.

Nói chung, cuốn “Chị Đẹp- Ve vãn Sài Gòn” đã giúp tôi xác quyết rằng Sài Gòn của tôi vẫn còn đó, người Sài Gòn vẫn còn đó, và tôi....vẫn là người Sài Gòn.

NAM CƯƠNG

(nguồn: http://www.vietwebradio.net/2013/07/nam-cuong-oc-sach-chi-ep-ve-van-sai-gon.html)