LMQ

Tập sách TÔI NÓI BẰNG MỒM TÔI của PHẠM QUỐC TOÀN

toinloibangmomtoiRR toinoibangmom-cua-toi

Tôi nói bằng mồm tôi

PNO - Tập sách mới của nhà báo Phạm Quốc Toàn - tên sách nghe ngồ ngộ: Tôi nói bằng mồm tôi (NXB Hội Nhà văn). Trong khoảnh khắc ba năm, anh cho in bốn cuốn sách liền. Chuyện nghề, chuyện đời, chuyện tình nghĩa bạn bè đều có nói cả. “Tôi nói bằng mồm tôi”. Nhìn qua tên sách, tôi nghĩ chắc lại đề cập chuyện nghề thôi, bởi liên tưởng đến một số đồng nghiệp thân thiết, nhiều người nói bằng miệng của mình nhưng ý tưởng, nội dung toàn vay mượn của người khác.

Vội lật mấy trang mục lục - với những 125 tên bài - tìm bài có đúng cái tít được đưa lên làm tên sách. Thì ra chuyện quá bình thường: Tại một bệnh viện an dưỡng nọ, các bác sĩ, y tá, nhân viên kháo chuyện ồn ào trong giờ làm việc y như ngoài chợ, đến nỗi có bệnh nhân không làm sao chịu nổi, đành lựa lời góp ý. Vậy là bà bác sĩ tung luôn một câu: “Chúng tôi nói bằng mồm chúng tôi. Chúng tôi làm bằng tay, nói bằng mồm, mắc mớ gì đến ông?”.

Vâng, quá bình thường, chẳng mấy khác “chuyện thường ngày ở huyện” thời Liên Xô ngày trước hay “ra ngõ gặp phiền hà” ở nước ta ngày nay, nói cả đời không hết. Thì chẳng phải đã khá lâu lắm, từ diễn đàn Quốc hội, phiên họp Chính phủ đến các báo chí, truyền thông vẫn bàn dài dài chuyện văn hóa bệnh viện, văn hóa trường học, văn hóa cửa công… đó sao?

Đọc sâu vào cuốn sách, mới vỡ nhẽ vậy mà không phải vậy. Đâu chỉ chuyện vặt ấy. Đến đại sự quốc gia, quốc tế cũng y chang. Có một vị tướng chóp bu nọ của Trung Quốc, khi bị cật vấn về mưu đồ của Trung Quốc hạ đặt Giàn khoan trái phép tại Biển Đông, ông tướng lớn tiếng tuyên ngôn: “Chúng tôi nói bằng mồm chúng tôi, chuyện của chúng tôi, can hệ chi mà các vị chõ vào?”. Kể tới đây, Phạm Quốc Toàn hạ bút: Hết nói! Tác giả gọi các bài viết của anh là tiểu phẩm. Tuy nhiên đọc tác phẩm của anh, tôi những muốn gọi các bài in trong tập bằng nhiều tên khác nữa: tạp bút, ngẫu hứng, ghi nhanh, thời luận, phiếm luận..., và tại sao không, thông tin thời sự? Xin dẫn chứng cứ hẳn hoi. Vẫn bài vừa nói ở trên, đáp ứng đầy đủ yêu cầu 5 chữ W của báo chí hiện đại: Who - Tướng Trung Quốc (họ tên đầy đủ kèm theo cấp bậc, chức vụ hoành tráng).; When - Ngày 15-5-2014.; Where - Washington D.C., Hòa Kỳ; Why - Trả lời một chính khách Mỹ chất vấn.;hat - Về mưu đồ của Trung Quốc biến Biển Đông thành ao nhà.Vậy chẳng phải thông tin thời sự là gì? Hơn nữa, viết tiểu phẩm, phiếm luận người ta thường phiếm chỉ, phiếm danh, không ít bài trong cuốn sách của Phạm Quốc Toàn bàn chuyện vĩ mô hay vi mô đều có người, sự kiện, thời gian, không gian rành rọt.

Vĩ mô, đại thể như chuyện vị lãnh đạo bộ nọ điều trần trước phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Rằng Đề án đổi mới sách giáo khoa tốn phí 34.725 tỉ đồng. Nhiều người ngỡ ngàng: ngân sách Nhà nước đang thời kinh tế khó khăn, liệu có kham nổi? May quá, chỉ mấy hôm sau, đích thân ngài bộ trưởng bộ ấy giải trình trước quốc dân đồng bào qua màn ảnh truyền hình quốc gia rằng, bộ tôi chưa bàn kỹ và chưa bao giờ trình Chính phủ khoản chi tiêu 34.725 tỉ đồng đó! Hay là chuyện một ngài bộ trưởng khác thuyết phục Ủy ban Thường vụ Quốc hội rằng, ASIAD-18 (Đại hội thể thao châu Á) bốn năm mới có một lần, mà nước ta lần này trúng đăng cai, là tạo một cơ hội vàng cho Việt Nam tỏa sáng trước bạn bè quốc tế, v.v... Và do ý thức nước ta còn nghèo, cho nên bộ dự kiến kinh phí chỉ vào khoảng 150 triệu USD, trong đó ngân sách Nhà nước bỏ ra 28%, còn lại bao nhiêu là từ nguồn xã hội hóa. Nhiều ý kiến phản biện: Từ trước tới nay chưa một quốc gia nào chi cho một kỳ ASIAD dưới 2 tỉ đô la, gần đây nhất là ASIAD-17 tổ chức tại Quảng Châu, Trung Quốc đã tiêu tốn đến 27 tỉ đô la Mỹ. Vậy là người đọc có thể hiểu, con số 150 triệu USD mới là dự toán sơ sơ, hãy hăng hái bắt tay vào việc đi, rồi đây trên thực địa cần đến đâu ta chi đến đó.

Chuyện vi mô thì làm sao có thể dẫn hết trong bài này. Từ việc đào đường, phí gửi xe máy, thủ tục một cửa, lương - bổng - lộc… đến cái phong bao quen thuộc với cuộc sống đương đại nay phát triển thành chiếc va ly, mà tiền đô la Mỹ lại vốn nặng cân cho nên phải kéo chứ làm sao xách - trích lời của bị can Dương Chí Dũng khai trước tòa.

Từ những cảm nhận về chủ đề, tính cách, hình thức các bài viết, tôi muốn đề nghị tác giả gọi tác phẩm “còn thơm tươi mùi mực” của anh, tiếp sau chuyện nghề, chuyện đời, chuyện nghĩa tình, là “chuyện thế gian”. Chuyện thế gian vô biên, gì chẳng bao gồm trong đó, và “thế sự du du”, biết đâu rồi đây sẽ chẳng tồn tại dài lâu như... ngàn năm bia miệng.

Đọc cuốn Tôi nói bằng mồm tôi, nhiều lần tôi cảm thấy mặt mình rần rần. Chắc chắn không phải hội chứng tăng huyết áp, cho nên chẳng phải vội vàng buông sách nuốt một viên thuốc định thần, an thần chi đó theo đúng lời dặn của mẹ hiền. Chẳng qua một thoáng ngượng ngùng. Nhiều thói tật Phạm Quốc Toàn đề cập với cái giọng tỉnh bơ mà chua cay đáo để của anh. Đọc đến trang cuối, thâm tâm tôi còn muốn sẻ chia với người khác những bài viết tâm huyết của đồng nghiệp. Thôi thì coi như ta tập làm "phiếm luận về một tập phiếm luận", hay là góp thêm một tiểu phẩm qua quýt về chuyện thế gian xếp cạnh mớ tiểu phẩm thâm trầm của Phạm Quốc Toàn vậy.

PHAN QUANG

(nguồn: http://phunuonline.com.vn/nguoi-yeu-sach/sach-moi/toi-noi-bang-mom-toi/a127770.html)

Thêm phản hồi

VŨ ĐÌNH HÒE và báo THANH NGHỊ

Hơn mười năm trước, lúc tòa soạn Báo PN còn ở 188 Lý Chính Thắng, có một nhóm bạn sinh viên Khoa Báo chí trường Khoa học Xã hội - Nhân văn đến gặp tôi. Các bạn có nhờ tôi xem qua công trình khảo sát một số báo, tạp chí trước 1945 do các bạn thực hiện. Qua trao đổi, hầu như tôi không góp ý gì nhiều, chỉ hướng dẫn một vài chi tiết trong đề cương để các bạn tiếp tục làm tốt nhất công việc khó khăn này. Không rõ sau đó, công trình về báo chí Việt Nam của các bạn đã đến đâu?

Đọc thêm... Thêm phản hồi

Tập thơ EM LÀ GÁI TRỜI BẮT XẤU của LỆ KHÁNH

em-lagai-troi-bat-xauRR em-la-gia-troi-bat-xau-R

Thêm phản hồi

Tập sách ĐỆ NHẤT XÍCH LÔ của ĐÀO TĂNG

xich-lo-1 xihclo-2

Thêm phản hồi

Tiểu thuyết HÁT của nhà văn TRẦN NHÃ THỤY

hat-trannhathuy-1 hat-trannhathuy-2jpg

Thông tin về nhà văn Trần Nhã Thụy

Cái nhìn ngơ ngác của gã nhà quê lên phố

Thêm phản hồi

Tác phẩm TRUY ĐUỔI TÂM TRẠNG MỸ NHÂN của nhà văn TIẾN ĐẠT

TRUY-TIM-TAM-TRANG-MY-NHAN Tien-dat-RR

Truy đuổi tâm trạng mỹ nhân

Nếu nhìn tựa sách Truy đuổi tâm trạng mỹ nhân (NXB Văn hóa văn nghệ), người đọc nghĩ đến những cốt truyện giật gân, hấp dẫn, “câu khách” thì sẽ thất vọng.

Trong tập truyện ngắn này, Tiến Đạt chọn một cách viết khác. Anh không miêu tả mà phản ánh tâm trạng qua các mẩu đối thoại, suy nghiệm của nhân vật. Do đó, người đọc có thể sẽ có những cảm nhận không giống nhau. Mái hiên, là giây phút tình cờ của hai người trú mưa. Họ trò chuyện tưởng chừng như đã biết rõ về nhau, nhưng thật ra lại không. Nhân vật người đàn ông cho biết vợ mình đã chết, nhưng lúc quay về nhà: “Ông ho sặc sụa vì đó là loại thuốc lạ, rất nặng mùi. “Vợ mình dị ứng với mùi khói thuốc. Vậy ai hút nửa điếu trong phòng ngủ?”. Câu hỏi đó, dành cho độc giả tự suy đoán.

Những nhát cắt trong đời sống thể hiện qua truyện ngắn của Tiến Đạt không rõ nét, nhưng đọc chậm, kỹ, mới phát hiện ra sự tinh tế, nhẹ nhàng của anh. Không phải nàng mặc jupe là câu chuyện giữa người cha và con trai khi người con có người yêu. Mối quan hệ đó, ông không tán thành vì lẽ gì? Tác giả không nói rõ, nhưng cuối cùng dừng lại ở tâm sự mà ông bất ngờ thổ lộ: “Mẹ con bỏ nhà đi vì nghi ngờ của cha”. Câu nói ấy như giải đáp thắc mắc vì sao không bao giờ cha nhắc về người vợ của mình. Níu lấy cảm hứng của bạn đọc, còn là nét thâm trầm trong câu văn cà tửng của Tiến Đạt. Nhân vật trong Chuyện tình cô gái vườn mai đặt câu hỏi: “Nếu làm rể chủ vườn mai có khác gì làm con rể chủ trại hòm?”. Thoạt tưởng một câu hỏi bông lơn, nhưng đằng sâu đó là sự “triết lý” không kém phần hài hước khi so sánh hai đối tượng khách hàng khác nhau.

Nhân vật nữ của Tiến Đạt hầu như cô nào cũng đáo để, dù bất kỳ tình huống nào, họ đều có cách đối đáp sắc lẹm. Trong Sóng thần núi Voi, cô gái có đến 12 ngón tay bảo: “Đàn ông nhìn vào hai bàn tay của tôi sợ chạy mất dép. Họ sợ lấy vợ mang lại xui quẩy”. Bỏ mặc ngoài tai những lời “có cánh” của đám đàn ông, cô gái bốp chát ngay: “Tôi không dễ mắc lừa trò tán gái của trai thành phố các anh đâu!”.

Truy đuổi tâm trạng mỹ nhân là tác phẩm mới nhất của Tiến Đạt sau 20 năm cầm bút, sau hai tập tuyện ngắn Có con chim lạ trong thành phố, Tội lỗi tự nhiên, tiểu thuyết Thể xác lưu lạc. Lần này, Tiến Đạt đã chọn một lối viết khác trước dù không dễ đọc vì câu văn của anh luôn gửi gắm nhiều ẩn dụ. Là bạn cùng trang lứa, cùng thế hệ cầm bút, nhà văn Trần Nhã Thụy nhận xét: “Tiến Đạt không thuần đuổi theo thiên hạ, hay trôi theo dòng đời mà qua đó truy đuổi, soi rọi tâm trạng cá nhân mình. Sau những khốc liệt bao giờ cũng là ước nguyện được trở về bình an, được mộng một giấc lành”. Chính điều đó đã làm nên diện mạo của nhà văn Tiến Đạt.

LÊ VĂN NGHỆ

(nguồn: http://phunuonline.com.vn/nguoi-yeu-sach/sach-moi/truy-duoi-tam-trang-my-nhan/a126768.html

Thêm phản hồi

Trường Chinh và báo CỜ GIẢI PHÓNG

Hơn mười năm trước, lúc tòa soạn Báo PN còn ở 188 Lý Chính Thắng, có một nhóm bạn sinh viên Khoa Báo chí trường Khoa học Xã hội - Nhân văn đến gặp tôi. Các bạn có nhờ tôi xem qua công trình khảo sát một số báo, tạp chí trước 1945 do các bạn thực hiện. Qua trao đổi, hầu như tôi không góp ý gì nhiều, chỉ hướng dẫn một vài chi tiết trong đề cương để các bạn tiếp tục làm tốt nhất công việc khó khăn này. Không rõ sau đó, công trình về báo chí Việt Nam của các bạn đã đến đâu?

cogiaiphongRR