LMQ

Vọng sư công: THIÊN LƯƠNG ĐIẾU PHÚ/ In memory of caring Master: RYTHMIC PROSE ON THIEN LUONG

Di ảnh cụ Thiên Lương (nhà giáo Lê Quang Khải 1910-1984 giáo viên trường Hồng Bàng - tư thục đầu tiên của người Bắc tại SaiGon thập niên 30 thế kỷ 20) thường khuyên con cháu học thuộc (và làm theo) 2 câu ngạn ngữ của người Pháp:
Devoir passe avant plaisir
(bốn phận đi trước hoan lạc)
Luxe recule derrière nécessaire
(thói xa hoa lùi bước sau việc cần thiết)

 

Đã từng nghe:                          
 

★ Công Cha, suốt đời lưu chiểu!            

★ Nghĩa Mẹ, trọn kiếp thâm ân!            
 

Thưở sanh tiền, hậu duệ khó khăn, chưa tròn câu tận hiếu…     
 

Ngày quá vãng, cháu con khờ khạo, không đủ nghĩa hàm ơn...

It is ever heard:

★ Father’s kindness, to remember for life!

★ Mother’s kindness, forever to keep in mind!

When parents were alive, descendants lived a difficult life, so not showing perfect filial devotion yet…

When parents were dead, offspring was still naïve, not fulfilling duties for parents a debt of gratitude…

Nhớ linh xưa:                         

- đất Hưng Yên, vốn quê hương cố cựu,         

Dòng Lê Lã, một họ tộc lâu đời…             

Lìa đất Bắc trong khổ tâm, nào ai thấu hiểu?     

Hành phương Nam với niềm tin, mong được hanh thông!

                                                                 Reminiscing about the past:

- The land of Hung Yen was his native place,

The Le-La family was his age-old family…

Leaving the North in misery, by whom could he be understood?

Moving to the South with faith, he looked forward to leading an easy life!

Thủ Dầu Một,chọn nơi giới thiệu,        

Chánh Phú Hòa,tạm chỗ nương thân…    

Làng cao su Chánh Lưu, làm kế toán, như nghề sơ yếu…     

Đất ba-dan bụi đỏ, chuyên sổ sách, để có bảng lương,     

Bốn mùa ngược tật, thiếu hoàn thấy thiếu?

Thu Dau Mot was chosen as a recommendation place,

Taking Chanh Phu Hoa as a temporary shelter…

In the rubber village of Chanh Luu he worked as an accountant with a primary job…

In the land of basalt soil, he did the accounts to make the pay roll,

Attacked by year-round malaria, he had to suffer a life of deprivation.

 

Bát tiết hao gầy, no chẳng biết no!     

Khổ kham phải chịu,            

Cơ cực tự than!                

Cám cảnh khó khăn sức khỏe, đành tìm nơi định liệu…     

Nghĩ thương thân phận học hành, nên kiếm chỗ lo toan!

Being ill throughout the year, he could not be comfortably off!

Being resigned to hard lines,

Living in misery, he only complained about his lot to himself!

Tired of being unhealthy, he had to find another place for his new settlement…

Thinking about his own ability, he decided to find a new place to make a living!

Rời Chánh Lưu …mơ thoát đời nghèo thiếu,         

Đến Sài Gòn ...như mở lối ước mong:    

- đến ngôi trường Hồng Bàng (1), bắc kỳ học hiệu,     

Nhận đứng lớp làm thầy, luyện toán, dạy văn         

Thầy yêu nghề, trò tôn sư biểu…

Leaving Chanh Luu …he dreamed of escaping from poverty,

Coming to Saigon … he felt like getting a way to carry out a desire:

Reaching Hong Bang (1) school, the one for the people coming from the North,

Getting classes, he worked as a teacher teaching mathematics an d literature

He loved teaching, and children showed great respect for him…

Người hiếu học, gửi gấm  môn đồ!        

Tuổi về già, thêm công trình nghiên cứu…     

Kinh Dịch xưa, lại nghiệm lý tài bồi,         

Mệnh học tìm tòi thông hiểu…            

Phong thủy đúc kết am tường!

Those wanting their children to have knowledge sent them to him!

At old age, he had more research…

The ancient theory of movement, he examined and verified together,

Theory of individual chrono-cycle of living movement he sought, discovered and mastered…

Feng shui, he summed up and had a deep understanding of!

Kỳ thư linh diệu…                            

Cổ học Âm Dương!                

Trải thân nghiệm sinh tích thiểu,                 

Hiểu đời dụng ý thành đa!            

Viết báo thể thao, ngôn phong tân cựu…

Wonderful books were made…

The ancient theory of Give and Take!

Experiencing everything by himself from little,

He knew it well in life, many a little making a mickle!

Writing articles on football, he used his avant-garde words….

 

Từ Bắc vào Nam, quảng bá túc cầu!        

Nhớ quê, Lê Phượng Kim là bút hiệu (2)!    

Kính tổ, họ Hồng Bàng (3) chọn đúng trường!    

Dù được tiếng: người tâm lành tiêu biểu…    

Tuy nổi danh: vẫn nếp sống khiêm cung!

From North to South, he popularised football!

In memory of the native place, he used Le Phuong Kim as his pen name (2)!

Respecting forefather of Hong Bang dynasty (3), he entered the right school as he wished for his job!

Being famed as the typical kind-hearted man…

Though prestigious, he led a humble life!

Với bầu bạn, luyện sự tình thông hiểu,        

Trong gia phong, gìn giữ nghĩa yêu thương…    

Dòng Lê Lã thêm trường tồn giai điệu,        

Xuyên Bắc-Nam không nhụt chí cha ông!    

Than ôi!

With friends, he got along well with,

In his own family, he kept love as the first…

The Le La family keeps more everlasting,

From North to South, he lived and worked full of energy!

Alas!

Luật vô thường đến ngày qui triệu,     

Cõi hư không sớm phải quay về!    

Buổi sinh tiền, như gốc đa cội liễu…     

Khi về thần, tụ bát nước lư hương!    

Hậu duệ vẫn lưu hồn đạo hiếu…        

According to the impermanence, it’s time he departed this life,

In the world of nothingness, he soon came back to!

When alive, he was like the respectful prop….

When he passed on, the water cup and the incense-burner were offered on the altar!

Descendants have still been dutiful and loyal…

Cháu con luôn kính nhớ tiền  nhân!    

Tưởng công ơn: năm mỗi năm, lễ bầy mâm chiếu…    

Cảm đức dày: kỳ theo kỳ, họp mặt xa gần!        

Cháu con tề tựu,                    

Cung thỉnh THIÊN LƯƠNG sư công,        

Bái ngưỡng hương linh soi chiếu!

Offspring always respects him, their great ancestor!

In memory of him: every year, offerings are arranged full on the mat…

Faithfully thankful to him: every occasion, there is a get together with relatives and friends!

Offspring is all present,

Respectfully make a bow to caring Master THIEN LUONG,

Thank with a kowtow!

Trà Kim Long
ThS. Lê Vương Ly
(Biên dịch)

Chú thích:

(1) Những năm đầu thập niên 30 tk.20, ở quận 1 tp.Saigon (đường Thủ khoa Huân bây giờ) có ngôi trường tiểu học Hồng Bàng của cư dân Bắc kỳ (vào lập nghiệp ở thành phố này) mở ra những lớp luyện thi “bằng tiểu học / certifica d’étude primaire” cho con em quanh vùng đến học, thầy giáo Lê Quang Khải (cụ Thiên Lương khi còn trai trẻ) đã được Ban Giám hiệu trường tín nhiệm giao việc dạy các lớp này…

(2) Lê Phượng Kim ( người họ Lê, quê làng Phượng Lâu, huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên) là bút hiệu thể thao của nhà giáo Lê Quang Khải (những năm 30-40 tk.20) khi viết các bài bình luận các trận bóng đá ở Đông Dương / Việt-Mên-Lào…trên các nhật báo thời bấy giờ…

(3) kỷ Hồng Bàng (2873-258 trước công nguyên) là triều đại 18 đời Hùng Vương / triệu tổ nước Việt ngày nay.

(1) In the early 1930s, in District 1, Ho Chi Minh City (on Thu Khoa Huan street now), a private Hong Bang primary school of North Vietnam residents (who started settlements in this city) was opened with preparatory classes for "primary schoolcertificate /  for children in the region to come learning, and the female teacher Le Quang Khai (Thien Luong when young) was entrusted by the School Board to teach these classes ...

(2) Le Phuong Kim of the Le family, from Phuong Lau village, Kim Dong district, Hung Yen province) was a sports pseudonym of teacher Le Quang Khai (during the years 1930- 1940 of the 20th century) when writing comment articles on football matches in Indochina / Vietnam-Cambodia-Laos ... in the daily newspapers at that time…

(3) The Hồng Bàng Dynasty (2873-258 BC) was the reign of 18 Hùng Kings / that of ancestors of Vietnam today.

< Lùi		Tiếp theo >